‘Kunnen we SEKEM niet bezoeken?’

Ann Lust studeerde voor onderwijzeres en contextueel psychotherapeut en werkte o.a. in een Steinerschool (Vrijeschool) in België. Ze richtte in 2011 het duurzaam kinderdagverblijf Ekoala dat antroposofisch geïnspireerd is, in Tielt op. Jan Vermeulen studeerde voor VGL-consulent (Voeding- gezondheid-levenswijze) aan de Europese Academie van Natuurlijke Gezondheid en werkte daarna met micro-organismen bij Agriton bvba (bekend van de Bokashi-composteringsemmers) in Mesen (België). Meer verslagen kunt u lezen op hun weblog.

SEKEM was de voorbije maanden meerdere keren op onze weg gekomen; Ivo Valkenburg schreef er over in zijn boek ‘Louter leven – Als de liefde spreekt door mens en economie’ en ook ‘Tegenlicht’ op VPRO toonde in hun reportage ‘Groen goud’ hoe SEKEM door ecologisch te werken de economie in Egypte nieuw leven inblaast.

In maart 2016 gingen we met de Nederlandse Sekemvrienden naar Egypte en kregen er de vraag van SEKEM om terug te keren en te ‘co-worken’. Terug thuis lieten we het een paar maanden bezinken, voelden of het klopte en besloten op deze unieke uitnodiging van het leven ‘ja’ te zeggen.

Vrijdagochtend [24 oktober]. 6u06 zegt mijn gsm wanneer ik even piep hoe laat het is. Op andere dagen sta ik al onder de douche en maak me klaar voor de ochtendcirkel. Met een deel van de vaste staf is er van 6u30 tot 7u een studiecirkel. Ideaal om wakker te worden; je hoofd is nog helder, je kauwt en herkauwt een stukje voorgelezen tekst dat tijdens de dag rijper en rijper wordt… Iedere dag druk je als staf uit; we zijn een team en werken vanuit een gemeenschappelijke gedragen visie.

Bedden

Vandaag is rustdag. Should be… was het niet dat drie dappere mannen vandaag een muur in de babygroep van het kinderdagverblijf gaan uitbreken. Aangezien de constructie al niet opperbest is, gaat men schijven. Wie ooit in de bouwwerken zat, weet dat dit het werktuig is dat je verplicht om na de werken lenteschoonmaak te houden; slijpstof kruipt overal tussen, in, onder, op… Gisteren werd de ruimte al volledig leeggemaakt op de bedden na (de bedden zijn in elkaar gelijmd en hebben dus geen vijzen om uit elkaar te halen). Die waren er ooit via een nu dichtgemaakte buitendeur in geraakt en konden er enkel terug uit door die deur weer open te breken. Maar geen nood dit hadden ze al een paar keer gedaan. En toen kwamen Jan en Ann speciaal naar Egypte om de binnendeur die binnen in de gang uitgeeft van haar scharnieren te halen waardoor er net genoeg breedte was om de bedden uit de ruimte te krijgen zonder buitendeur open te breken… El hamdullileh!

5u15, zaterdagochtend. Ik moet blogtijd stelen van mijn slaaptijd. Onze dagen zijn zo rijk gevuld dat er ’s avonds tot nu toe geen tijd overblijft om te schrijven.

Jan en ik werkten vrijdag tot 20u door in de nursery om alles weer functioneel te krijgen tegen deze ochtend er na. We kregen door de dag heen gelukkig ook hulp van Sarah en Selma, volwassen kleindochters van dr. Ibrahim. Ze zorgden vooral voor ambiance toen we het keukenblokje leeg wilden maken; een familie kakkerlakken (was een hele stamboom) had er zijn intrek genomen en vluchtten naar alle hoeken in de ruimte weg. Gegil, getier en even snel geloop :-). Dappere Jan probeerde ze één voor één te redden door de beestjes beet te nemen en buiten te zetten tot ontzetting van de dames.

Botsing

Vorige week botste ik met mezelf; de eerste dagen observeerde ik de werking van de vier groepen binnen de nursery, nam notities en overlegde met Sarah waaraan we konden werken. De lijst is oneindig. Er is geen ervaring in pedagogisch en organisatorisch werken met groepen van 0 tot 4-jarigen. En binnen de vier groepen zijn alle noden even hoog; de ruimtes kunnen beter worden ingericht op vlak van schikking en materiaalaanbod, er moet gewerkt worden aan ritme en rust, pedagogisch handelen moet volledig worden bijgebracht. Maar ook hygiënisch werken, werkhouding, aanbieden en begeleiden van activiteiten, aankleding van de ruimte, …

Waar ik tegenaan botste was ‘de traagheid’ der dingen. Alles wat je nodig hebt, moet via een schakel van mensen geregeld worden en vraagt dagen, weken, maanden tijd om het uiteindelijk te realiseren. Mijn ‘efficiënte ik’ komt dan in opstand; de wasmachine van de nursery werkte zo goed als niet en ondertussen niet meer. Naast onze deur is de wasserij met vier wasmachines. Aangezien we met katoenen luiers beginnen werken zijn, is er dus veel was. Dus dacht Ann om bij de buren even te vragen een vrije machine te kunnen gebruiken (er waren er zelfs twee vrij). Niet mogelijk. Arabisch geswatel, een telefoontje naar een chef vermoed ik en ‘hallas, hallas’ (genoeg). Dus tsjool ik de was nu mee naar huis, eerst nog op mijn rug en de fiets op, nu al meerdere dagen te voet. Mijn fiets is binnen voor herstel en ‘inshallah’ vandaag terug bruikbaar.

Zondagochtend 5u20. Ik kan het bijna niet geloven dat ik al twee dagen tik aan dit stukje maar zo is; de dagen zijn zo gevuld en voorlopig vind ik tussendoor geen ruimte om in rust te schrijven.

Mijn fiets is nog niet hersteld. Dus ook vandaag is het een dagje stappen naar de nursery heen en terug. Dit op zich neemt al heel wat tijd in beslag. Eigenlijk is alles hier één grote uitnodiging om aanwezig te zijn en blijven in het nu. Ben je aan het stappen? Stap dan. En voel het zand onder je voeten, de warmte op je huid, kijk hoe de wind de bougainvillias van hun bloemen ontkleedt, … Niet denken aan alles wat nog gedaan moet worden of wat je nodig hebt. Alles stap per stap. Nu is het tijd om te stappen. Dus stap zonder meer.

Vooroordeel

Gisteren werden bergen verzet in de nursery; de balk werd gehangen voor de hangmatten. Eén metaalleraar en vier van zijn leerlingen kwamen ze installeren. Ik zou bijna schrijven ‘natuurlijk paste ze niet’ maar Jan en ik betrappen ons op deze manier van praten over het werk van de mensen hier na een paar weken van observatie. We hebben ons voorgenomen om dit vooroordeel dat we ondertussen als ‘the Egyptian way’ benoemen, te proberen niet meer te gebruiken. Dus de balk paste niet tussen de twee muren, ze was ietsje te lang. De leraar zijn oplossing was om ze schuin te hangen; de ene kant een beetje meer vooruit, de andere kant wat meer naar achter. Maar dit zag ik nu toch echt niet zitten. Ondertussen had ik al gebeld naar mijn eerste hulplijn in nood; Jan. Gelukkig was hij in de buurt en gelukkig zijn dit ‘zijn leerlingen met hun leraar’. Met een kwinkslag bekeek hij het probleem, stelde in alle rust voor om de metalen buis in te korten en het bevestigingsstuk er terug aan te lassen. En hoera, goedgekeurd. Dus Jan mee naar de metaalklas, hen eerst nog laten terugkomen met de ingekorte buis om te checken of het nu wel zou passen en dan terug om het bevestigingsstuk er aan te lassen. Ze hangt. En straks al één hangmatje er aan.

We ontmoeten hier bijzonder veel mensen. Onder andere Julia, Italiaanse van oorsprong maar meid van de wereld. Ze is euritmiste (bewegingsleer op klanken van woorden). Gisteren werkten we tot 20u aan het eerste ‘poppenspel’ voor de nursery. Over een bloem die haar zaden aan Moeder Aarde schenkt. Hier begint binnen een paar weken de winter. Dit is de tijd van zaaien en planten aangezien de zon de gewassen dan niet verschroeit en de aarde niet zo snel uitdroogt. Dit was ook de periode dat de Nijl zich terugtrok in zijn oevers en een dik zwart vruchtbaar slib achterliet op de akkers. Zaaien en planten wordt het thema in november en december in de nursery.

De klok wijst bijna 6u. Tijd voor de douche. Vandaag gaan we terug verder. Stap per stap. Ook mier en schildpad in de verhalen van Toon Tellegen beleven fantastische avonturen. Laat vandaag opnieuw een uitnodiging zijn om mier of schildpad te zijn. Vol traagheid in het moment. Douchen!

4u37: de imam van de moskee vlakbij heeft net het ochtendgebed ingeluid, zijn stem weergalmt over SEKEM verrijkt met tientallen anderen van moskeeën verderop. Dit is mijn pre-wekker. Meestal dut ik dan nog even in maar deze ochtend wil ik mijn schrijfsel online zetten dus hup, er uit. Ook vriendin mug is wakker en heeft ondertussen haar ontbijt al rijkelijk genomen. Grrrr… Zondag hebben we gelukkig ons muggennet dat we van thuis mee brachten opgehangen boven ons bed. Jan imiteerde de circusschool die hier vorige donderdag op bezoek was; ladder op een omgekeerde tafel op het bed…

Bokashi

Behalve deze circuskunsten haalt hij hier nog andere dingen uit. Iedere ochtend gaat hij langs in de werkateliers als een soort extern geweten, een reminder om schorten, veiligheidskledij, geen chipchips (zee-sletskes in het West-Vlaams) maar volledig dichte schoenen, … te dragen. Daarna trekt hij naar de houtklas waar meester Tamer hem technieken aanleert van ambachtelijke houtbewerking om natuurlijke speeltjes voor de nursery te maken. Maar zijn grootste avontuur is een Bokashi-project opzetten binnen de school. Nu gaat heel veel organisch materiaal van voedselresten gewoon de vuilnisbak binnen. Samen met zijn andere buddy, meester Amin, zet Jan een project op om die reststroom apart te verzamelen en dan in één grote doorzichtige container (om leerlingen bewust te maken van de hoeveelheid voedseloverschotten die er zijn) te laten fermenteren om het na enkele weken te verwerken in de moestuin of op het veld als grondverbeteraar. In een eerste stap gaf hij al een presentatie over Bokashi (het fermenteren van organisch materiaal) aan het volledige team leraren. Deze week zal hij nu de klas van meester Amin informeren en later de andere klassen. Communicatie is hier meestal vertalen van Engels naar Arabisch en veel handen- en voetenwerk. Maar op zich lukt het wel.

Voilà, ik rond dit stukje af met een geeuw en uitrekken. Sabah el gheer voor wie al wakker is en have a nice day inshallah!

Door Ann Lust

Geef een reactie