Al een aantal jaren draaide er op SEKEM een beroepsopleiding voor landbouw. Vanwege overheidsregels was het lastig hier een biologisch-dynamische basis aan te geven. Natuurlijk werd er wel biodynamische landbouw bedreven, maar een goed curriculum was er niet en ook niet de benodigde studiematerialen. Angela Hofmann van SEKEM had al jaren geleden de wens uitgesproken om een echte biodynamische landbouwopleiding te kunnen starten.
Interactieve kennisoverdracht
Toen Helmy Abouleish in 2015 de Nederlandse biodynamische landbouwopleiding Warmonderhof bezocht, stelde docent Ruud Hendriks het Nederlandse curriculum ter beschikking. Hendrik Jan Bakker van de Vriendenkring SEKEM vertaalde het in het Engels, zodat SEKEM het kon aanpassen aan lokale omstandigheden en aan de voorschriften van het Egyptische ministerie van onderwijs. Niet lang nadat hij daarmee klaar was, bood Marjan Smits aan om SEKEM hierbij te assisteren. Marjan heeft biodynamische landbouw gestudeerd aan Landwijzer in België en heeft met twee jonge mensen een biologisch landbouwbedrijf in Italië opgezet, waar ook een biologisch restaurant en een educatief centrum voor cursussen op het gebied van biologische landbouw, duurzame voedselverwerking en gezond koken bij hoort. Marjan is in december 2016 twee weken in SEKEM geweest en sprak daar met Angela en de landbouwdocenten om te zien wat er al gerealiseerd was en wat de uitdagingen waren.
Marjan: “De docenten wilden een goed biodynamisch curriculum met geschikt studiemateriaal en ze wilden ook verder worden opgeleid, in het bijzonder op het gebied van kennisoverdracht. SEKEM wilde een meer interactieve stijl van lesgeven introduceren, die leerlingen inspireert tot een actieve leerhouding en het nemen van verantwoordelijkheid voor het land dat aan hun zorg wordt toevertrouwd, bijvoorbeeld door hen de verantwoordelijkheid te geven voor het beheer van de leerboerderij.”
Modules
Naast het curriculum van Warmonderhof waren de curricula van Kromhoek in Namibië en van Landwijzer beschikbaar. Het is Marjan gelukt om deze drie in het staatscurriculum te integreren. Marjan: “Het curriculum is verdeeld in modules. Voor elke module wordt door de audiovisuele afdeling van SEKEM een video opgenomen die de leerdoelen visualiseert, bijvoorbeeld het opzetten van een composthoop of het samenstellen van biodynamische preparaten. We hebben voor film gekozen omdat dit beter aansluit bij de manier van leren van de leerlingen van het VTC en omdat het de docenten vertrouwd maakt met een interactieve, Socratische manier van kennisoverdracht.” Dankzij een legaat van een van de leden van de Vriendenkring kon dit project ook financieel worden ondersteund.
Van start
Met voorlopige goedkeuring van het Egyptische ministerie van onderwijs kon het nieuwe programma in september 2017 van start gaan. Er zijn nu 27 leerlingen, waarvan acht in het eerste leerjaar. Belangrijke vakken zijn bodemkunde, waterbeheer, plantenfysiologie, biodynamische ziektebestrijding, veehouderij en economie. Naast vier dagen praktijklessen volgen de leerlingen twee dagen theorielessen, waaronder ook talen, computervaardigheden, kunstvakken en euritmie. De school heeft twee vaste leerkrachten en voor verschillende modules worden gastdocenten ingehuurd. Er is nog een vacature voor een derde vaste docent. Europese docenten die een jaar of enkele maanden van hun tijd willen besteden zijn hierbij van harte uitgenodigd om te solliciteren.
Angela: “Met dit nieuwe programma kan een nieuwe generatie biodynamische boeren en natuurliefhebbers worden gevormd. We werken nu hard aan hun opleiding en het trainen van docenten. Ik dank jullie hartelijk voor al jullie hulp!”
Hendrik Jan Bakker (Vriendenkring SEKEM)