Door Wiekert Visser
Hoewel landbouw één van de grote boosdoeners is in de opwarming van de aarde, is zij ook potentieel een heel belangrijke speler in het tegengaan van klimaatopwarming. Maar dan moet die landbouw minimaal organisch (regeneratief) en liefst biologisch dynamisch zijn. Waarom is dat zo?
Moeder aarde heeft ten minste een miljard jaar gewerkt aan beheersing van de CO2-spiegel in een zich ontwikkelende atmosfeer. Kort gezegd, er zijn twee processen om CO2 uit de atmosfeer op te slaan: fotosynthese en de chemische reactie van silikaat-mineralen met CO2. De fotosynthese kennen we allemaal van “Plant een boom voor het klimaat”. Minder bekend, maar uiteindelijk belangrijker is dat organisch/biodynamisch boeren een rol speelt bij het opslaan van koolstof in de bodem. Nog minder bekend is dat verwering van gesteente een even groot potentieel voor CO2-opslag heeft als “bomen en boeren”.
Basalt
Dankbaar gebruikmakend van de ideeën van wijlen Prof. Dr. Olaf Schuiling is nu in SEKEM een project gaande dat probeert te onderzoeken hoeveel ton CO2 per ton basaltisch gesteente in de landbouwgrond van Wahat kan worden vastgelegd. Als we dit weten, zou basalt toevoegen aan landbouwgrond een onderdeel kunnen worden van de Economy of Love Carbon Credits. Het enorme voordeel van de toevoeging van basalt aan de zeer arme bodem van de farm in Wahat is dat het gesteente ook voedingststoffen aan de planten levert. Basaltpoeder is dus ook een goedkope meststof.
Het werk in Wahat omvat het vermalen van stukjes basaltgesteente tot een heel fijn poeder, dan mengen van dat poeder met compost en vervolgens het uitstrooien van dit mengsel over de akkers. We maken verschillende basalt-compost mengsels en gebruiken in parallel verschillende gewassen om inzicht in het proces van CO2-vastlegging te krijgen.
Onderzoek
Het veldwerk van het onderzoek is nu in zijn tweede jaar en de resultaten van het eerste groeiseizoen zijn werkelijk heel bemoedigend. We hebben duidelijk kunnen waarnemen dat de verschillende gewassen (katoen, pinda, mais, bonen, sesam) een grotere oogst hebben onder invloed van de toevoeging van basaltmeel. Dit betekent dat meer voedingsstoffen in de bodem komen, en dat gaat alleen als de basalt (deels) opgelost is, wat dan weer impliceert dat CO2 uit de atmosfeer vastgelegd is. Maar we zijn nog lang niet zo ver dat we dit proces werkelijk kwantitatief kunnen evalueren. Dat duurt nog minimaal 2 jaar.
Het onderzoeksproject heeft ook een stimulans gegeven om nog meer onderzoekgerichte activiteiten op te zetten. Zo is er een botanische testtuin aangelegd en is begonnen met het testen van irrigatie gedurende de nacht om de reductie van watergebruik te meten.
Wiekert Visser is geoloog en sinds 2017 half-jaarlijks verbonden als vrijwilliger aan de Heliopolis Universiteit. De laatste 4 jaar focust hij zich op het toepassen van geologische concepten in de landbouw.